Emotionele Intelligentie: Authenticiteit

Authenticiteit is een woord dat tegenwoordig vaak rondgegooid wordt, maar er bestaan nog steeds veel misverstanden over. Veel mensen denken dat je authentiek bent als je alles zegt wat in je opkomt, maar niets is minder waar. In deze blogpost vervolgen we onze serie over emotionele intelligentie door ons te richten op de derde competentie: authenticiteit.

Met authenticiteit bedoelen we dus niet emotionele incontinentie. Maar wat bedoelen we dan wel in de context van emotionele intelligentie?

Authenticiteit gaat over het openlijk en effectief uiten van jezelf, het nakomen van afspraken en het aanmoedigen van ditzelfde gedrag bij anderen. Het gaat om het eerlijk uiten van gevoelens op het werk, zoals geluk en frustratie, het geven van feedback aan collega's over hoe je je voelt en het delen van emoties op het juiste moment, in de juiste mate en met de juiste mensen. 

Authenticiteit vraagt om eerlijk naar jezelf te kunnen zijn

Kortom: het gaat over vertrouwen creëren en transparant zijn – en tegelijk is het uiten van elke gedachte en elk gevoel zowel onrealistisch als onhandig. Authenticiteit is dus niet hetzelfde als emotionele incontinentie, maar gaat over het effectief creëren van openheid.

Je bent dus transparant over je emoties op het juiste moment, in de juiste mate en met de juiste mensen. Je deelt je gevoel met oog voor de gevoelens van anderen en moedigt anderen aan om ook open te zijn. Je bent in staat om ook moeilijke gesprekken te kunnen voeren met anderen op een effectieve manier en je bent consequent in wat je zegt en doet. Afspraak is dus afspraak.

De winst van authenticiteit

Wat levert authenticiteit je op op de werkvloer en waarom zouden meer leiders deze competentie moeten ontwikkelen?

• Authenticiteit helpt om begrip, openheid en vertrouwen bij anderen te creëren.

• Mensen die zich op hun hoede gedragen, conflicten vermijden of ongepast bot zijn over hoe ze zich voelen, kunnen wantrouwen, kunstmatige harmonie en misverstanden creëren met de mensen om hen heen.

• Voor leidinggevenden is het belangrijk dat hun medewerkers open met hen durven te zijn, en door dit gedrag zelf te laten zien, stimuleer je het ook bij anderen.

Is Bas wel authentiek?

Ik zal een voorbeeld geven van een situatie. Bas haast zich op een ochtend naar het werk. Hij is laat en buiten adem. Op kantoor zijn de collega’s van Bas in de kantoortuin rustig aan het werk. Iedereen is over zijn werk gebogen en het is stil. Bas komt met grote passen binnen en roept: “Yes! We hebben die grote opdracht van ProRail binnen! Dat gaat grote dingen voor ons betekenen!”  

Iedereen keek op en feliciteerde hem, maar ze waren ook verbijsterd omdat nog niet eerder over deze nieuwe aanbesteding hadden gehoord. Bas gaf een korte samenvatting van de plannen. Enthousiast en verwachtingsvol keek hij zijn collega’s aan: "Het is een veel werk en ik heb jullie hulp nodig!"

Het duurde even voordat de rust in de kantoortuin was wedergekeerd, maar uiteindelijk ging iedereen weer aan het werk. Bas zelf had moeite zich te concentreren. Het grootste deel van die dag had hij een-op-een sessies met zijn team geboekt. Vanwege zijn opwinding werden de eerste paar gesprekken besteed aan het praten over de opdracht bij ProRail en het proces dat zou volgen.

‘s Middags kreeg Bas slecht nieuws. Het nieuws over de grote klus was voorbarig geweest. Er waren namelijk nog vragen die beantwoord moesten worden en dan pas zou er een definitief besluit worden genomen. Bas was ontdaan. Hij verontschuldigde zich en liep het kantoor uit, en terwijl hij het probeerde te verbergen, kon iedereen zien dat er IETS aan de hand was.

"Ik ben gewoon authentiek mezelf, dat zouden meer mensen moeten zijn!" 

Na een korte wandeling waarin hij zichzelf even had kunnen herstellen, kwam hij te laat terug op kantoor voor zijn volgende afspraak: een beoordelingsgesprek met een medewerker. Tijdens die beoordeling vertrouwde hij zijn frustratie toe aan een medewerker en werd zichtbaar gefrustreerd. De medewerker verliet het functioneringsgesprek hoofdschuddend, duidelijk ongemakkelijk. 

De leidinggevende van Bas, die op de hoogte was van het ontvouwende drama, vroeg Bas om even binnen te komen in zijn kantoor. Toen hij Bas er vriendelijk aan herinnerde dat zijn gedrag ongepast was, begon hij tegen te sputteren: "Ik ben gewoon authentiek mezelf, dat zouden meer mensen moeten zijn!" 

Ja, authenticiteit is een goede zaak. Maar wat Bas miste, is dat het delen van emoties op het juiste moment, in de juiste mate en met de juiste mensen moet gebeuren.

Wat ging er nou mis? 

Ten eerste heeft de late binnenkomst van Bas de aandacht van het hele kantoor gekaapt. Iedereen werd deelgenoot van het blijde nieuws en het duurde even voordat ze weer konden doen waar ze mee bezig waren.

Wat er ook gebeurde is dat zijn collega’s de rest van de dag nadachten over wat Bas had gezegd: Waarom hadden ze niet eerder gehoord over die klus bij ProRail? Wat voor impact zou het hebben op hun rol?

En toen Bas later naar buiten stormde, werd de aandacht van het kantoor opnieuw gekaapt.  Toen hij toegaf dat hij onzeker was of ze de klus nu nog wel binnen zouden halen, verloren een aantal van zijn collega's het vertrouwen in zijn capaciteiten.

Tijdens de functioneringsgesprekken, toen de focus op zijn medewerkers had moeten liggen, hoe het met ze ging en wat er verbeterd kon worden, domineerde Bas z’n stemming – enthousiast en blij in de ochtend en geïrriteerd in de middag. Toen Bas z’n baas hem berispte, reageerde hij geïrriteerd en buiten proportioneel.

Wat had Bas beter kunnen doen?

Hoewel Bas gelijk had om zijn authenticiteit op de werkplek te verdedigen, blijkt tegelijk dat hij niet zo goed weet wat authenticiteit inhoudt. Hij heeft er eigenlijk maar een simplistisch begrip van, waardoor hij niet effectief heeft gehandeld.

Authenticiteit betekent niet dat je elke emotie moet tonen, maar dat je openheid cultiveert

Authenticiteit gaat dus over transparantie, maar dat betekent niet dat je elke gedachte en elke emotie moet bespreken. Authenticiteit betekent niet dat je elke emotie moet tonen, maar dat je openheid cultiveert – en dat op een effectieve manier uit.

Bas had zijn nieuws en zijn opwinding in bedwang moeten houden tot het moment van bijvoorbeeld een vergadering. Als hij een vergadering had belegd, van had hij een formele aankondiging kunnen doen waarbij hij anderen niet van het werk had gehouden – zowel tijdens het delen van zijn goede nieuws als later in gedachten.

Bas was in de ochtend opgewonden en enthousiast – maar zijn collega’s misten aanvullende details over wat dit project zou betekenen. Later in de middag was Bas gefrustreerd, voelde zich onzeker over de klus en baalde zichtbaar. Anderen waren getuige van die achtbaan van emoties, en emoties zijn nu eenmaal besmettelijk. Het voelde voor de medewerkers in de kantoortuin dus ook als een achtbaan van emoties.

En hoewel Bas dacht dat hij oprecht was door zijn echte gevoelens te delen, verloren sommigen het vertrouwen in zijn leiderschap toen hij bekende dat ze hij onzeker was of de klus nu nog wel door zou gaan.

Authenticiteit betekent ook openstaan ​​voor feedback. Toen Bas zijn direct leidinggevende hem aansprak, reageerde hij zonder een moment te reflecteren op zijn gedrag en de impact daarvan. Achteraf heeft Bas nog lang gebaald over hoe hij die dag heeft gehandeld, en ook dat had effect op zijn vermogen om een ​​goede leidinggevende te zijn.

Authenticiteit: Het zorgvuldig kiezen van de juiste momenten, de juiste mate en de juiste mensen om open en eerlijk tegen te zijn.

Authenticiteit gaat dus over het uiten van je ware zelf – een doorlopend proces waarbij je steeds opnieuw met zorgvuldigheid kijkt naar wat je zegt en doet, afhankelijk van context en het doel dat je wil bereiken.

De Balans tussen Eerlijkheid en Tact

Laten we eerlijk zijn. Authenticiteit op de werkvloer is geen eenvoudige opgave, maar het is een vaardigheid die ons allemaal ten goede kan komen. Het draait niet om het zonder filter uiten van elke gedachte of emotie, maar om het zorgvuldig kiezen van de juiste momenten, de juiste mate en de juiste mensen om open en eerlijk tegen te zijn.

Door transparant te zijn, kunnen we een cultuur van openheid en vertrouwen bevorderen. Laten we streven naar een werkomgeving waarin we elkaar ondersteunen om sterke relaties met elkaar te hebben en iedereen zich veilig voelt om zichzelf te zijn.

Groet,

Jolande